Astronomie: Waarnemingsmethode

Megalieten zijn veelal bruikbaar om bewegingen van hemellichamen te observeren.

De bruikbaarheid van megalieten als observatorium bewijst NIET dat de monumenten daartoe dienden!

Waarnemingen met een alignement

Een alignement (een rij van stenen) is bruikbaar om bepaalde punten aan de horizon aan te wijzen. Bijvoorbeeld de plaats waar de zon opkomt tijdens de midzomerzonnewende (21 juni). Met een combinatie van vizierlijnen kan een kalender geconstrueerd worden.
Ook de bewegingen van de maan, planeten en sterren kunnen we op deze wijze bestuderen… Ver van elkaar gelegen menhirs en opvallende punten in het landschap zijn eveneens bruikbaar als vizierlijn.

Waarnemingen met een steencirkel

Een steencirkel geeft natuurlijk de meeste mogelijkheden. Op deze wijze is het niet moeilijk een jaarkalender te construeren…

Rond midwinter en midzomer blijft de zon schijnbaar gedurende ongeveer een week op de zelfde plaats opkomen (of ondergaan). Dit wordt de 'zonnestilstand' of 'zonnewende' genoemd. Dit is een gevolg van de elliptische baan van de aarde rond de zon...

"Waarnemingstunnel"

Tal van ganggraven vormen een tunnel waar het zonlicht slechts op welbepaalde momenten tot achteraan kan doordringen. Bv: Newgrange = winterzonnewende.

Ingang tombe Newgrange

Met een lange tunnel kunnen we dus een datummarkering maken. Als de tunnel is gericht op de zon van de lente-equinox (rond 21 maart) dan zal ook tijdens de herfstequinox (rond 23 september) het zonlicht tot achteraan in de tunnel doordringen.
Uiteraard kunnen er ook andere data gemarkeerd worden.

Een opstelling op het zuiden gericht zal in principe ook functioneren, omdat de maximale klimming van de zon (middag) gedurende het jaar wijzigt. De middagzon staat het laagst boven de horizon tijdens midwinter, de maximale hoogte wordt rond 21 juni bereikt. Het probleem dat zich bij een zuid gerichte opstelling zou stellen is de verblindende zonnestraling, schadelijk voor een waarnemer.
Bij een opstelling gericht op zonsopgang of -ondergang is het licht niet meer zo intens.
s' Morgens kan de waarneming echter gehinderd worden door de ochtendnevel.

Terug naar boven - Observatoria (= volgende pagina)